Socioloog Laurent Chambon pleit voor meer ambities: "Allochtonen moeten minister-president willen worden." FOTO GEORGE VERBERNE
Door RENÉ CAZANDER
UTRECHT - Schaf de speciale witte, zwarte, christelijke en islamitische scholen af. Zij houden de integratie van minderheden alleen maar tegen, meent de Franse socioloog Laurent Chambon.
Het onderwijs anders inrichten is een stap voor de overheid. Maar de allochtonen uit Overvecht moeten ook zelf de ambitie laten zien om aan de Nederlandse samenleving deel te nemen. Ze moeten de drang ontwikkelen om iets in de maatschappij te bereiken.
Chambon: ,,Je moet als Nederlander van Marokkaanse of Turkse afkomst de wil kunnen hebben om minister-president te worden.’’
Laurent Chambon is opgegroeid in Massy, een voorstad van Parijs. Hij woonde een jaar in Utrecht, waarvan de helft aan de rand van Overvecht. De socioloog koos die plek omdat de wijk met een grote groep kansloze allochtone jongeren kampt. De gemeente Utrecht en het rijk geven miljoenen uit om hen een toekomst te bieden.
Massy, een voorstad van Parijs, heeft een vergelijkbare dezelfde bevolkingssamenstelling. De ’banlieu’ is net als Overvecht een wijk uit de jaren ’60, met veel allochtonen, veel armoe en veel beton. Triestheid troef, ’maar architectonisch wel mooier dan Overvecht,’ vindt Chambon.
De Fransman onderzocht voor zijn proefschrift het integratievraagstuk in Nederland en Frankrijk. In het verslag van zijn studie trekt hij een parallel tussen beide landen. De bevindingen stemmen hem niet vrolijk.
De integratie in Frankrijk laat ook te wensen over, maar is verder dan bij ons. Er zijn veel minder witte en zwarte scholen en het aantal gemengde huwelijken is in vergelijking met Nederland beduidend hoger. Een stap in de goede richting, meent Chambon.
In de Franse banlieus wonen de allochtonen meer samen dan in Overvecht. ,,Hier blijven ze in hun eigen etnische groep hangen.’’ Marokkanen zoeken Marokkanen op. Turken zijn bevriend met Turken.
Nederland blijft hierdoor verschoond van rellen tussen kansloze jongeren en politie, analyseert Chambon. Groepen van verschillende afkomst wonen in een wijk zonder te mengen. Gezamenlijk optrekken komt er zo niet van.
Een andere verschil met gevolgen voor de positie van minderheden is het politieke bewustzijn. ,,In Nederland zijn de allochtonen politiek minder bewust en moeilijker te mobiliseren. Ze maken geen vuist. In Frankrijk praat iedereen op straat over de politiek. Dat zit in onze cultuur.’’
Over beide landen constateert de socioloog: de elite discrimineert. De politie treedt even hard op tegen allochtonen. Een kleine groep van blanke christelijke mannen in zowel Frankrijk als Nederland regeert het land, meent Chambon.
Van democratie is in beide landen naar zijn mening nauwelijks sprake. ,,De manier waarop wij minderheden behandelen geeft aan hoe onze democratie werkt.’’
De allochtonen in de banlieues in Frankrijk verkeren in een vergelijkende situatie als die in Overvecht. Ze kunnen niet veel van het leven verwachten. Hun toekomst lijkt uitzichtloos.
Wie in een achterstandswijk is geboren, werkt zich niet zomaar uit de ellende omhoog. Chambon deed het door naar het buitenland te verhuizen.
,,De allochtonen zelf moeten natuurlijk ook een steentje bijdragen aan het grote integratieprobleem. Ik raad ze aan hoog in te zetten. Je moet als allochtoon de wil hebben om tot de elite te behoren.’’
INTERVIEW Voor rellen zoals in Frankrijk hoeft Utrecht niet bang te zijn, meent de Franse socioloog Laurent Chambon. Hij bestudeerde de verschillen tussen kansarme buitenwijken.
http://www.ad.nl/utrecht/stad/article1070342.ece
